Είναι ο πρώτος μηχανισμός του συστήµατος µετάδοσης κίνησης και βρίσκεται αμέσως μετά τον κινητήρα, δηλαδή μεσολαβεί μεταξύ σφονδύλου και κιβωτίου ταχυτήτων.
Γενικά
Πρέπει να έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει τη ροπή της μηχανής στο υπόλοιπο σύστημα μετάδοσης της κίνησης.
Οι σκοποί του συμπλέκτη :
–Σύμπλεξη και αποσύμπλεξη Η σύμπλεξη και η αποσύμπλεξη είναι ο βασικός σκοπός του συμπλέκτη. Κατά τη σύμπλεξη ο συμπλέκτης συνδέει τη μηχανή με το κιβώτιο ταχυτήτων, για να μεταδώσει την κίνηση στους κινητήριους τροχούς του αυτοκινήτου. Με την αποσύμπλεξη αποσυνδέει τη μηχανή από το κιβώτιο ταχυτήτων, με αποτέλεσμα να μη μεταδίδεται η κίνηση από τη μηχανή στους κινητήριους τροχούς.
— Ομαλή εκκίνηση του αυτοκινήτου Με τη σύμπλεξη επιτυγχάνεται προοδευτική και ομαλή μετάδοση της κίνησης στους κινητήριους τροχούς και κατά συνέπεια ομαλή εκκίνηση του αυτοκινήτου.
— Ομαλή αλλαγή ταχυτήτων Με την αποσύμπλεξη επιτυγχάνεται ομαλή και αθόρυβη αλλαγή των ταχυτήτων και έτσι αποφεύγεται η πρόκληση φθορών στο κιβώτιο ταχυτήτων.
Τύποι συμπλεκτών
Μηχανικοί ξηροί
– λειτουργούν βασιζόμενοι στη δύναµη της τριβής.
– Υδραυλικοί – χρησιµοποιούν την κινητική ενέργεια του υγρού.
– Hλεκτροµαyvητικοί- χρησιµοποιούν τη δύναµη της τριβής που παράγεται από την κίνηση της σκόνης σιδήρου (φεροµαγνητι¬κής σκόνης) εντός µαγνητικού πεδίου.
– Φυγοκεντρική συμπλέκτες.χρησιµοποιούν την φυγόκεντρης δύναμης Συνδυαζόμενη-μηχανικο-υδραυλικοί χρησιμοποιούν συνδυασμό δυο τύπων Υδραυλικό και Ξηρό.
Αρχή λειτουργίας του μηχανικού συμπλέκτη ξηρής τριβής
Η αρχή λειτουργίας του μηχανικού συμπλέκτη ξηρής τριβής βασίζεται στην αξιοποίηση της τριβής. Με το πιο κάτω παράδειγμα γίνεται ευκολότερα κατανοητός ο τρόπος μετάδοσης της κίνησης σ’ αυτούς τους συμπλέκτες.
Ας δεχτούμε ότι ο ένας από αυτούς κινείται (κινητήριος άξονας) και ότι θέλουμε να μεταδώσουμε την κίνηση του και στον άλλο (κινούμενος αξονας). Τοποθετούμε στις άκρες τους, πρόσωπο με πρόσωπο δύο μεταλλικούς δίσκους και καλύπτουμε τις επιφάνειές τους με επένδυση τριβής. Αν τώρα σπρώξουμε το δίσκο του κινούμενου προς το δίσκο του κινητήριου άξονα, τότε η περιστροφική κίνηση θα μεταδοθεί από τον κινητήριο στον κινούμενο άξονα. Η μετάδοση της κίνησης είναι αποτέλεσμα της τριβής των επιφανειών των δύο δίσκων και εξαρτάται από τους ακόλουθους παράγοντες:
– Το συντελεστή τριβής του υλικού των επιφανειών τριβής.
– Τη δύναμη με την οποία πιέζονται οι δύο δίσκοι.
Ο ξηρός μηχανικός συμπλέκτης αποτελείται από τα εξής εξαρτήματα :
– Σφόνδυλος;
– Δίσκος τριβής;
– Πλάκα πίεσης;
– Ελατηριωτό διάφραγμα-χτένι;
– Πρωτεύοντα άξονα του κιβωτίου ταχυτήτων;
– Ωστικός τριβέας;
– Κέλυφος;
Δίσκος τριβής
Ο δίσκος τριβής είναι μεταξύ σφονδύλου και πλατώ. Η επιφάνεια επαφής του εiναι κατασκευασμένη από θερμουΐτ . Η επιφάνεια επαφής είναι συνδεμένη με περτσίνια πάνω σε ένα χαλύβδινο έλασμα που ονομάζεται μαργαρίτα. Το χαλύβδινο αυτό έλασμα είναι συνδεμένο ελαστικά με την πλήμνη με ελικοειδή ελατήρια. Σκοπός της σύνδεσης αυτής είναι η προοδευτική μετάδοση της κίνησης κατά τη σύμπλεξη.
Τα ελατήρια αυτά ονομάζονται ελατήρια απορρόφηση κραδασμών ή ελατήρια σκορτσαρίσματος. Παραλλαγή που εμφανίζεται στα νέα μοντέλα αποτελεί να έχουμε συνδεμένο σταθερά το δίσκο με την πλήμνη και τα ελατήρια να είναι μέσα στο σφόνδυλο με ανάλογη εσωτερική διαμόρφωση. Το εσωτερικό της πλήμνης είναι πολύσφηνο και μέσα σφηνώνεται στο άκρο του ο πρωτευοντας άξονας που βρίσκεται έξω από το κιβώτιο που εivαι διαμορφωμένο εξωτερικό πολύσφηνο.
Πλατώ
Το πλατώ αποτελείται από ένα σύνολο εζαρτημάτων το οποίο στερεώνεται με κοχλίες πάνω στον σφόνδυλο και περιστρέφεται μόνιμα μαζί με αυτόν.
Αυτά τα εξαρτήματα είναι τα εξής:
– Την πλάκα πιέσεως που ειναι ένας δίσκος με δακτυλιοειδή μορφή και κατασκευάζεται από χυτοσίδηρο και αναπτύσσει την απαραίτητης τριβής με το δίσκο.
-Το κέλυφος ειναι μία θήκη από χαλύβδινο έλασμα που περιβάλλει και συγκρατεί την πλάκα πιέσεως και το σύστημα μοχλών Σύστημα μοχλών αποσύμπλεξης με ελατήρια & ζύγωτρα
– Τα ελατήρια τoπoθετoύvται περιφερειακά στην πλάκα πιέσεως και συγκρατούνται από το κέλυφος. Εξασκούν μόνιμη πίεση πάνω στην πλάκα πιέσεως. Όσο μεγαλύτερη ροπή θέλουμε να μεταφέρουμε τόσο πιο ισχυρότερα και περισσότερα πρέπει να είναι τα ελατήρια. Εξασθένιση των ελατηρίων επιφέρει ολίσθηση του δίσκου, θέρμανση και φθορά του δίσκου και απώλεια ισχύος.
– Τα ζύγωτρα ή κοκοράκια, εiναι μοχλοί που στη μια άκρη τους δέχovται τη δύναμη από τον ωστικό τριβέα και πλησιάζουν προς τον σφόνδυλο ενώ η άλλη τους άκρη απομακρύνεται με αποτέλεσμα να συσπειρώνονται τα ελατήρια και να απομακρύνεται η πλάκα πιέσεως.
Ωστικός τριβέας (ρουλεμάν συμπλέκτη)
Ο τριβέας αυτός περιστρέφεται στο ξεκiνημα του αυτοκινήτου και στην αποσύμπλεξη για την αλλαγή της ταχύτητας. Για τον λόγo αυτό χρησιμοποιείται αυτoλιπαιvόμενoς τριβέας που δεν απαιτεί λίπανση.Ο ωστικός τριβέας εivαι ένα εξάρτημα το οποίο δέχεται τη δύναμη που έρχεται,με κατάλληλo τρόπο ,από το πεντάλ του οδηγού για να πιέσει με τη σειρά – του τα ζύγωτρα ή τα χτένια και να δημιουργηθεί απομάκρυνση της πλάκας πιέσεως (0,2 – 0,5 rnm )
Περισσότερες Φωτογραφίες :
